Malatya’da seçmenin genel eğilimi daha önce oy verdiği parti yönünde. AK Parti adına Cumhurbaşkanı Erdoğan önemli bir faktör olarak kentte kendini gösteriyor. CHP, 2’nci vekil için mücadele ediyor. MHP de 1999’daki 2 vekil başarısını arıyor. HDP’yse AK Parti ve CHP’den alabileceği oylarla 1 vekil istiyor.
“Bir kere oy verdiğimizi diğer iller gibi ertesi seçimde bırakmayız, son terk eden oluruz...” Bu söz Malatya’ya gidince aradığım eski ANAP Milletvekili Talat Zengin’e ait. Malatya’yı ilçelerine kadar dolaşınca gördüm ki Zengin, hemşerileriyle ilgili sözünde haklı. Ancak bir başka gerçek var ki, yerlisi bu davranışı gösterse de göç alan ve kozmopolit yapının hâkim olduğu şehirde herkesin aynı davranışta bulunduğunu söylemek güç. Bu nedenle AK Parti’nin geçen dönemdeki gibi 6 milletvekilinden 5’ini alması zor gözüküyor.
Ağırlıklı iki nedeni teşkilatın seçim sürecinin ilk günlerindeki dağınıklığı ve AK Parti’ye oy veren seçmene üç yeni ortak gelmesi. Ortaklardan biri dini cemaat bağlantısı da olan bağımsız aday Münir Doğan Ölmeztoprak ve sağ cenahtan oy toplayan Dr. Ali Yalçın. Bir de geçmişte aday çıkarmadığı için toplumsal tabanının AK Parti’yi tercih ettiği HDP. Üzerine bu dönem etkin çalışan CHP ve MHPde eklendiğinde AK Parti’ye mevcudu korumak için didinmek kalıyor.
DR. ÖZHAN İLE AK PARTİ’YE İLGİ ARTMIŞ
Ancak Başbakan Davutoğlu’nun danışmanı, eski SETA Başkanı, ikinci sıra adayı Dr. Taha Özhan’ın yoğun çabası bu kayışı bir nebze durdurmuş.
Özhan’ın seçimden sonra bakan olacağına dönük beklenti de kendisine olan ilgiyi artırmış. Dr. Özhan sahada da en çok görülen isim. Seçim çalışması yaparken Vilayet Meydanı’nda bir seçmen “İnönü, Özal’ın memleketinde Emiroğlu’ndan bu yana bakanımız yok, İnşallah sen olursun” beklentisini dile getiriyordu. Özhan ise gelen eleştirileri yanıtlıyordu. Dr. Özhan sohbetimizde geçmişe göre durumlarının çok daha iyi olduğunu söyledi, son anketlerde yükselme eğilimine girdiklerini belirtti.
CHP’Lİ AĞBABA SEÇMENİ ETKİLİYOR
AK Parti gibi bir böleni olan CHP de oldukça etkin bir propaganda yapıyor. Önseçimle birinci sıraya koyduğu Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba da ardından gelen Hulusi Porgalı da kentin en etkin iki ismi ve her yerde çalışma yürütüyor. Porgalı’nın eski Malatyaspor Başkan Yardımcısı olması seçmene cazip geliyor. Özellikle Veli Ağbaba’nın afişlerdeki “Cesur Yürek” kimliği öne çıkıyor, sosyal medya ve seçim çalışmasında dile getirdiği sözleri seçmeni etkiliyor. Ancak CHP’nin en büyük sorunu da HDP’nin toplumsal tabanından çektiği oy. CHP’nin kalesi olarak gösterilen Arguvan’da da bu geçerli.
Meydandaki kahvehanede sohbet ettiğimiz Mehmet Ali Toplu ve Kazım Genç, HDP’nin yoğun çabasından söz etti, Kürt kökenli seçmeni etkilediğini söyledi.
Arguvan’da konuştuğum gençlerden bazıları CHP’li olmakla birlikte Eş Genel Başkan Selahattin Demirtaş’a olan hayranlıklarını ve Meclis’e girmesinin gerekli olduğunu belirterek HDP’ye oy vereceğini ifade etti. Arguvan’dan ayrılıp Arapgir, Keban üzerinden döndüğümüz yol güzergâhındaysa görüşler farklıydı.
KAYISI, 6 İLE EKMEK KAPISI OLUYOR
Malatya, ayrıca 1970’lerden kalma güneybatısı ile kuzeydoğusundaki bölünmüşlüğü sürdürüyor; biri sol, diğeri sağ içindeki çekişmeyi yaşıyor. Ama Malatyalıların büyük bölümü sandıktan çok kayısının veriminin ne olacağıyla uğraşıyor. Kayısı üreticisi Faruk Titiz dükkânında, “Geçmişte 10 kilogram alan şimdi 1 kilogram alıyor” diye yakındı. En büyük sorunlarının kayısıya bağlı işsizlik ve kamptaki sayısı 10 bini geçen Suriyeliler olduğunu söyledi. Dikkat çekense kayısı işinde çalışmak için Şanlıurfa, Gaziantep, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Şırnak’tan gelen insanları da etkilemesi.
Sayılarının 110’ken 7’ye indiğini anlatan kalaycı Hasan Yıldırım ile Abdullah Babacan’ın sıkıntısı da kayısı olmayınca kalaylayacak kap kacağın da gelmemesi. Malatya’da, gece Beydağı ve ova seyredilirken günün siyaseti otellerin teraslarında şekilleniyor. Bütün partilerin bir fazla çıkarmak için didindiği Malatya’da siyasi parti temsilcilerinin görüşleri ve durum şöyle...
AK PARTİ’DE ERDOĞAN FAKTÖRÜ
Malatya seçmeni bir tuttuğunu kolay bırakmıyor, seçmen partiden çok lidere oynuyor. AK Parti İl Başkanı Hakan Kahtalı, seçmenin seçim yorgunu olduğunu belirtti ve son 1 haftada daha iyi duruma geldiklerini söyledi.
AK PARTİ’NİN AVANTAJLARI
1- Sağ kökenli seçmen ağırlığı olan ilde geçmiş seçimlerde yüzde 70’lere çıkan oy oranının rahatlığı yaşanıyor. Seçmen lidere bakıyor, mitinglerde kafası karışıyor olsa da Erdoğan’a hayranlık duyuyor.
2- Malatya’ya hastane ve yıllardır devam ediyor olsa da yol yapımı konusunda destek sürüyor. Taha Özhan’ın bakan olacağı beklentisi seçmeni çekiyor.
3- Sakin yaşama alışmış Malatyalı koalisyondan çekiniyor, bu da AK Parti’ye yöneltiyor.
AK PARTİ’NİN DEZAVANTAJLARI
1- Karşısında kendisinden oy alan etkin 2 bağımsız adaya ilave bir zamanlar AK Parti’ye oy vermiş toplumsal tabanını HDP ve MHP’nin eve döndürme çabası etkili oluyor.
2- Aday sıralamada bazı yanlışlar yapılmış, bu da küskünlüklere yol açmış. Yatırımlar konusunda da bazı yanlışlar olmuş. Geçen yıl don vuran kayısı üzerindeki politikası da seçmenin tepkisine yol açmış.
3- Suriyeliler burada da etkili olmuş, halk tepki koymaya başlamış.
CHP 2’NCİ VEKİLİ İSTİYOR
CHP İl Başkanı Enver Kiraz, uzun süredir 1 milletvekili çıkardıkları sandıktan bu kez 2 bekliyor. Kiraz, önseçim ve iyi adayla yola çıkmış olmanın keyfini sürüyor.
CHP’NİN AVANTAJLARI
1- Önseçimde etkin isimleri aday olarak çıkarması CHP’yi dinamik kılmış.
2- Seçim bildirgesi emeklileri etkilemiş.
3- Yıllardır CHP’ye oy veren seçmen önseçimle çok daha aktif hale gelmiş, kapı kapı dolaşıp çalışmaya başlamış. Diğer illerden de milletvekilleri gelip çalışır olmuş.
CHP’NİN DEZAVANTAJLARI
1- Yıllardır CHP’ye oy veren Kürt Alevi kesimden HDP oy alıyor.
2- Dindarlığın yüksek olduğu kentte CHP’ye dönük algı kırıklığı onarılamıyor.
3- Halkının tüccarlıkla geçindiği kentte seçmen CHP’nin iktidar olacağı umudunu görmüyor.
MHP 1999 YILINI ARIYOR
MHP İl Başkanı Mehmet Erdem, partisinin 2 milletvekili çıkarıp üstüne de belediye başkanlığını aldığı dönemi yeniden yakaladıkları inancında. Erdem, 1999 başarısını yakalayacaklarını söylüyor.
MHP’NİN AVANTAJLARI
1- HDP’deki yükseliş bileşik kaplar gibi burada da MHP’yi yükseltiyor.
2- AK Parti’ye kızan seçmen, başka gidecek yer olmadığı için MHP’ye yöneliyor.
3- Bağımsız adayların AK Parti, HDP’nin de hem AK Parti hem de CHP’den oy devşirmesi MHP’ye yarıyor. Genç kitle de MHP’nin adayına ilgi gösteriyor.
MHP’NİN DEZAVANTAJLARI
1- Doğu ve Güneydoğu politikasını tam oturtamamış ve iyi anlatamamış olması etkili oluyor.
2- İktidarda uzun yıllar bulunmaması seçmen teveccühünün yönelişini engelliyor.
3- Aynı tabana hitap ettiği AK Parti’nin baskın politikası karşısında toplumsal tabanını geri çekemiyor.
HDP’NİN 1 VEKİL BEKLENTİSİ VAR
Malatya’da kime sorsanız HDP’nin 1 milletvekili çıkarma ihtimalinden söz ediyor. Yakın zamana kadar bırakın pankartları, aday resimlerini, parti tabelası ve bayrağı asmakta zorlanan HDP büyük bir aşama kaydetmiş. İl Eşbaşkanı Hasan Şahin, geldikleri noktadan memnun, seçmenin de sandıkta oyunu vereceğini belirtip “1’i garantiledik” diyor.
HDP’NİN AVANTAJLARI
1- Kürt aidiyeti oluşmuş, sol seçmen baraj için oy verme kararı almış.
2- Kentteki gettolaşmış yapı HDP’ye oy taşıyan tulumbaya dönüşmüş.
3- AK Parti gibi birinci sırayı kadın adaya bırakması etkili olmuş.
HDP’NİN DEZAVANTAJLARI
1- PKK ile bağlantılı olduğu kanısı sağ seçmeni uzaklaştırıyor.
2- CHP’nin, “Hem oradan vekil çıkaramayacaksınız hem de biz 1 kaybedeceğiz” propagandası etkili oluyor, giden oyları getiriyor.
3- Seçmene ulaşmakta bazı alanlarda zayıf kalıyor.
Muharrem SARIKAYA / FERDİ DURDU-HT GAZETE
