Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Tıp Fakültesi Hastanesi Genel Cerrahi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Serdar Saydam, tiroit kanserlerinin diğer kanser türlerinin aksine gençlerde iyi yaşlılarda kötü seyrettiğini açıkladı.
Tiroit nodüllerinin ancak yüzde 10'unun kötü huylu olduğunu belirten Prof.Dr. Serdar Saydam, boğaz bölgesinde nodül gelişen her hastanın ameliyat edilmediğini belirterek şunları söyledi: "Her nodül için hastaları ameliyat etsek, 10 hastadan 9'unu boş yere ameliyat olmuş oluruz. Ameliyat olan bir hasta operasyonun risklerine ortak olur ve ilaca mahkum kalır."
Elle muayenenin ardından ultrason ile nodüllerin incelendiğini belirten Saydam, "Ultrason işlemi bize nodüller içerisinde hangisine biyopsi yapılacağını ortaya koyar. Biyopside iğne ile nodülden parça alınır. Biyopsi neticesi kötü gelirse ameliyat kararı verilir. Sonuç iyi gelirse hasta takip edilebilir. İğne ile parça aldığımız her hastayı ameliyat etmiyoruz Tabi bu bir seçenektir. İğne ile alınan parçada yapılan incelemenin güvenirliliği yüzde 95'tir. Hasta yüzde 5'lik riske razı değilse ameliyat olmayı tercih edebilir. Tiroit kanserlerinin büyük bölümü erken tedavi ile hastalar yaşıyor. Yüzde 100 iyileşiyor" diye konuştu.
"GENÇLERDE İYİ, YAŞLILARDA KÖTÜ SEYREDER"
Tiroit kanserin bazı türlerinde halk arasında ATOM tedavisi olarak bilinen radyoaktif bir tedavi uygulandığını ifade eden Saydam, şunları söyledi: "Tiroit kanserinin çok hızlı ilerleyen türleri var. Ancak, bu türler çok nadir görülür. Çoğu türü iyi seyreder. 1 santim üzerindeki kötü nodüller veya boyundaki lenf benzerlerine sıçrama varsa ATOM tedavisi uygulanıyor. Kanserler gençlerde hızlı, yaşlılarda yavaş ilerler. Ancak, tiroit kanserinde durum tam tersidir. Gençlerde daha iyi, yaşlılarda ise daha kötü seyreder."
AMELİYAT İZİ KAPANIR MI?
Tiroit hastalığı hakkındaki en çok merak edilen konulara da açıklık getiren Saydam, şöyle konuştu:
"Kesilen bir yara ya iyileşmez, ya normal iyileşir ya da aşırı iyileşir. Tiroit ameliyatından sonra iz kalmışsa bu yaranın aşırı iyileştiği anlamına gelir. İz olmaması için yara iyileşmesini geciktirici merhemler sürüyoruz. Yara normal iyileştiğinde iz kalmaz."
Guatr olanların iyotlu tuz yememeleri gerektiğini anlatan Saydam, "Yerlerse normal olan nodülleri aşırı fonksiyonel hale getirebilir. Ve böylelikle zehirli guatr hastalığı (hipertiroit) oluşabilir. Bu hastaların iyotsuz tuz almalarını sağlıyoruz" ifadelerini kullandı.
TİROİT KANSER TÜRLERİ
Tiroit kanseri ender görülür. Tüm kanserler arasında yüzde 1'den azı tiroit kanserleridir. Kanser nedeniyle ölümlerin yüzde 0.5'inden sorumludur. Yani az görülür az öldürücüdür.
Papiller Kanser
En sık görülen tiroit kanseridir. Gençler ve çocuklarda da sık görülür. Sıklıkla birden fazla odakta karşımıza çıkar. Boyundaki lenf bezleri ilk metastaz yaptığı yerlerdir. Boyun bölgesine radyoterapi yapılan hastalarda sık karşımıza çıkar. Akciğer metastazı ikinci sıklıkla metastaz yaptığı yerdir. Fakat iyi seyirlidir. Tedavi edilen hastalarda 10 yıllık sağ kalım yüzde 90 civarındadır.
Folliküler Kanser
Yaşlı hastalarda daha sık görülür. Endemik guatr bölgelerinde daha fazla görülür. Akciğer ve kemiğe metastaz yapar. Az olarak da boyundaki lenf bezlerine metastaz yapar. Kanser olup olmadığı ancak nodülün tamamı incelenerek konabilir.
Anaplastik Kanser
Genellikle uzun süreden beri var olan Papiller kanserlerden gelişir. Yaşlılarda ortaya çıkar. Çok kötü seyirlidir. Etkin bir tedavisi yoktur. Beş yıl yaşayan hasta nadirdir.
Medüller Kanser
Ya bir sendromun bileşeni ya da tek başına ortaya çıkar. Çoğunlukla tek başına oluşur. Tiroidin esas hücrelerinden değil daha az bulunan hücrelerinden gelişir. Lenf bezlerine ve uzak organlara yayılım olabilir. Prognozu Papiller ve Folliküler kanserden daha kötüdür.
Lenfoma
Yaşlılarda, hızlı büyüyen ve ağrısız bir kitle olarak ortaya çıkar. Genellikle non-hodgkin b tipi hücresi tipindedir. Anaplastik kanserle hızlı büyümesi nedeniyle karışır. Tedavisi tanı konduktan sonra kemoterapi ile olur. Buradaki cerrahi işlem tanı koymak amacıyla yapılır.
ATOM TEDAVİSİ NE ZAMAN UYGULANMALI?
Prof.Dr. Saydam, Amerikan Tiroit Derneği'nin halk arasında Atom Tedavisi olarak bilinen Radyoaktif Tedavisi (RAİ) hakkındaki önerilerini açıkladı.
"Tümör boyutu 1cm'den küçük, tiroit içinde ve mikroskobik çoğul tümörlerde önerilmez.
- Tümör boyutu 1-2 cm ve tümör tiroit dışına taşmamış ise tartışmalıdır.
- Tümör boyutu 2-4 cm ve tümör tiroit dışına taşmamış ise yapılabilir.
- Tümör boyutu 4 cm'den büyük ve 45 yaşın altındaysa önerilir.
- Tümör herhangi bir boyutta, hasta herhangi bir yaşta ve minimal tiroit dışı taşma varsa tartışmalıdır.
- Lenf nodlarında metastaz yok veya değerlendirilmemiş ise tartışmalıdır
- Lenf bezlerinde metastaz var ve hasta 45 yaşın altındaysa yapılabilir
- Lenf bezlerinde metastaz var ve 45 yaşın üzerindeyse yapılabilir.
- Uzak metastaz varsa kesinlikle yapılmalıdır."
