Malatya Kayısı Araştırma İstasyonu Müdürü Yaşar Zengin, birçok meyve gen kaynakları bulunduğunu söyledi.
Kayısı Araştırma İstasyonu’nda düzenlenen AB projesi tanıtım toplantısı öncesinde kurumları hakkında bilgi aktaran Kayısı Araştırma İstasyonu Müdürü Yaşar Zengin, Kayısı Araştırma İstasyonu Müdürlüğü alanının meyve adaptasyonu yönünden Atatürk’ün direktifleri ile seçildiğini ve burada araştırmalar yapıldığını hatırlatıp, “Atatürk bir heyet oluşturarak, Türkiye’nin değişik yerlerine fidan depolukları ve tarım araştırma enstitüleri kurulmasını istemiş. Türkiye’nin 6 bölgesinde kurulması kararlaştırılıyor. Araştırma ve incelemeler yapılıyor ve Malatya’ya bulunduğumuz alana 1937 yılında fidanlık kurulmasına karar veriliyor” dedi.
Zengin, “Kurum olarak yaptığımız araştırmalar sonucunda 300 civarında çeşit ve tipimiz var. 115 çeşit dut fidanı ürettik. Kızılcık’ta 75 çeşit ve tipimiz var. Alıç’ta 135 çeşit ve tipimiz var. Kızılcık meyvesinde dünyanın ikinci gen merkezi olan bu alanda birçok kayısı çeşidi bulunuyor. Bu çeşit ve tipimizin parselleri var” ifadelerini kullandı.
Zengin, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“1830-1840'lı yıllarda Osmanlı Ordusuna farklı eğitim yöntemlerini öğretmek için Malatya'ya gelen Alman generallerden bazıları notlarında, Malatya'nın birçok meyve türüne ait ağaçlarıyla dolu eşsiz güzellikte bir yer olduğuna yer vermiştir. Cumhuriyetin kuruluş yıllarında tarımda atılım çalışmaları ve dolayısıyla meyveciliğin önem kazanması ile beraber Ankara'da kurulan Yüksek Ziraat Enstitüsü'nün Müdürü Alman Prof. Dr. W. Gleisberg, Alman generallerin notlarının etkisiyle, Malatya'nın meyvecilik potansiyelinin öğrenilmesine yönelik çalışmalar yaptırmıştır. Gleisberg, baş asistanı Lütfi Ülkümen'i doktora çalışması yapmak üzere Malatya'ya yönlendirmiştir. Ülkümen 1933 - 1936 yılları arasında yaptığı çalışmalarla Malatya'nın meyvecilik potansiyelini daha net ortaya çıkarmıştır. Bunun üzerine 1937 yılında müessesemiz Türk-Alman işbirliğiyle "Kayısı İstasyonu" olarak kurulmuştur. 1940 yılından itibaren başta kayısı olmak üzere yaprağını döken meyvelerin fidan üretimine başlanmıştır. Kayısı fidanı sayısal olarak 1945 yılına kadar üretim içerisinde ağırlığını korumuş, 1946 yılında kuruluşa "Bahçe Kültürleri İstasyonu" adı verilmesine rağmen faaliyetleri fidan üretimi ile sınırlı kalmıştır. 1974 yılında konu müessesesi kabul edilmesiyle birlikte "Kayısı Araştırma İstasyonu" adı verilmiştir. Daha sonra bünyesinde inşa edilen "Gıda Kalite Kontrol Laboratuarı'nı da bünyesine alarak "Zirai Araştırma İstasyonu" adını almıştır. 1985 yılında yapılan reorganizasyon ile Tarım İl Müdürlüğü’ne bağlı kuruluş statüsüne kavuşturulmuştur. 1 Ağustos 1986 yılında Bakanlık bünyesindeki araştırma, kontrol, test ve üretim kuruluşlarının teşkilat görev ve çalışma esasları yeniden düzenlenmiş, "Meyvecilik Araştırma Enstitüsü" adını almıştır. Son olarak 2011 yılında Bakanlığımızın yeniden yapılandırma sürecinde ismi "Kayısı Araştırma İstasyonu Müdürlüğü" olarak revize edilmiştir.”
