TÜRKONFED Başkanı Süleyman Sönmez:
“Deprem bölgesinde ekonomik
toparlanma 2026’yı bulacak”
TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez, 6 Şubat’ta yaşanan deprem
felaketinin yıl dönümü dolayısıyla yaptığı açıklamada ihracat, ithalat ve istihdamda yaşanan
düşüşü değerlendirdi. Bölgedeki ihracat ve sanayi yapısının önemli ölçüde tekstil ve demir-
çelik sektörlerine bağlı olduğunu söyleyen Sönmez, “Deprem bölgesinde sanayi temelli bir
daralma var. İş gücü eksikliği, altyapı ve finansmana erişim sorunları nedeniyle de milli gelir
düzeyi ve ihracatta deprem öncesindeki seviyeye ancak 2026 yılı itibarıyla yeniden ulaşılacağını
öngörüyoruz” dedi. Sönmez, bölgede üretim ve ihracatın desteklenmesi gerektiğini, yatırımların
artması için ise vergi indirimleri ve ertelemelerine ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
5 Şubat 2024 / İstanbul – Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Yönetim
Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez, 6 Şubat’ta yaşanan deprem felaketinin yıl dönümü dolayısıyla
bir açıklama yaptı. Deprem felaketinin bölgedeki üretim, ihracat ve istihdama etkileri hakkında bilgi
veren Sönmez, ihtiyaç ve beklentilere yönelik çözüm önerilerini de paylaştı.
Depremde hayatını kaybedenleri anan Sönmez, “Ülkemizin yaşadığı bu en büyük afette hayatını
kaybeden vatandaşlarımızı anıyor, ailelerine baş sağlığı ve sabır diliyorum. Deprem esnasında ben de
memleketim Adana’daydım, bu acıya en yakından tanıklık ettim. Ardından uzun süre bölgede kalarak
TÜRKONFED’in çalışmalarını bölgedeki federasyon ve derneklerimizle birlikte sahadan yürüttük. Acil
ihtiyaçların karşılanması, ulusal ve uluslararası arama-kurtarma ekiplerinin bölgeye sevk edilmesi gibi
çalışmalar yaptık. Ardından TÜRKONFED, SEDEFED, Habitat Derneği’nin kurduğu Ortak İşbirliği
Platformu katkısı, Ahbap Derneği’nin paydaşlığında kamu ve yerel yönetimlerin de desteği ile Hatay
Samandağ’da yaklaşık 300 konteynerlik sürdürülebilir yaşam merkezi KASABA’yı hayata geçirdik”
dedi.
Bölgede çocuklar, gençler, kadınlar ve küçük işletmelere yönelik projeler yürüttüklerini vurgulayan
Sönmez şunları aktardı; “Gençler ve çocuklar için kodlama atölyeleri yaparken kadınların ekonomik
hayata katılımları için kurduğumuz atölyelerde de eğitimler düzenledik. Bunun yanı sıra İş Bankası iş
birliğinde yürüttüğümüz Girişimde Kadın Gücü Projesi kapsamında toplumsal direncimizi artırmaya
dönük çalışmalar gerçekleştirdik. Son olarak depremden etkilenen işletmeleri e-ticaretle büyütmek
üzere yaptığımız Hepsiburada iş birliği ile küçük işletmelerimizin ve esnafımızın ekonomik hayatlarına
devam etmeleri için desteklerimizi sürdürüyoruz. Maalesef acımız dinmeyecek ancak bölgenin
ekonomik ve sosyal olarak yeniden eski günlerine kavuşması için elimizden gelen tüm desteği
vermeye devam edeceğiz.”
“Üretimin kaleleri yıkıldı, istihdam yüzde 20 azaldı”
Depremin ekonomik etkileri hakkında bilgi veren Sönmez, “Deprem felaketi, üretimin kaleleri olan
fabrikalarımızın yıkılmasına, makinelerin zarar görmesine neden olurken altyapı ve üstyapı gibi
ulaşımda yaşanan aksaklıklar da tedarik zincirlerinin kırılmasına yol açtı. Tüm bunlar deprem
bölgesinin üretimini ve ihracat gücünü olumsuz etkiledi. Ülkemizde 2023 yılı ihracat hacmi, bir önceki
yıla oranla yüzde 0,6 artarken deprem bölgesinde ise yaklaşık yüzde 13 daralma yaşandı. Bu da
bölge ihracatında yaklaşık 2,8 milyar dolarlık kayıp yaşadığımız anlamına geliyor. Öte yandan aynı
dönemde ülke genelinde ithalat hacmi yüzde 0,5 artarken deprem bölgesinde yaklaşık 5,4 milyar
dolara denk gelen yüzde 23’lük daralma oldu. Bölgedeki ihracat ve sanayi yapısı önemli ölçüde tekstil
ve demir-çelik sektörlerine bağlı. Bu anlamda deprem bölgesinde sanayi temelli bir daralma olduğunu;
iş gücü eksikliği, altyapı ve finansmana erişim sorunları nedeniyle de milli gelir düzeyi ve ihracatta
deprem öncesindeki seviyeye ancak 2026 yılı itibarıyla yeniden ulaşılacağını öngörüyoruz” diye
konuştu.
“Öncelikli olarak barınma ve istihdam sorunu giderilmeli”
Depremden sonra geçen bir yılda bölgedeki ücretli çalışan sayısının yüzde 20 civarında azaldığını
ifade eden Sönmez, çalışanların bölgeye dönmemelerindeki başlıca sebeplerin barınma, sağlık ve
eğitim hizmetlerindeki aksaklıklar olduğunu kaydetti. Öncelikli olarak barınma ve istihdam sorunun
giderilmesi gerektiğini vurgulayan Sönmez şöyle devam etti; “Kalıcı konutların tesliminin 2026’ya
kadar uzayacak olması, geçici barınma ve yaşam alanlarının üretimi destekleyecek şekilde
planlanmasını gerekli kılıyor. Öte yandan bölgedeki illerimizde yatırım iştahını artırmak ve
işletmelerimizi rahatlatmak için vergi indirimleri ile ertelemelere ihtiyaç duyuluyor. Yeşil dönüşüm ve
temiz enerji yatırımları için özel bir planlama yapılması da bölgesel ve makroekonomik açıdan deprem
bölgelerimizdeki kentlerimizin direncini artıracaktır. Biz bu noktada TÜRKONFED olarak ‘Fabrika
Yapan TOKİ’ modelini ısrarla savunuyoruz. Böylece kısıtlı sermaye ile iş yapan KOBİ’ler,
sermayelerini makine ve işletmeleri için kullanarak daha verimli ve kaliteli üretim yapabilir, ikiz
dönüşümün desteğiyle girişimlerinin başarılı olma şansını artırabilirler.”
“Türkiye’ye en az üç tane Marmara Bölgesi gerekiyor”
TÜRKONFED Başkanı Sönmez, olası İstanbul depreminin ülke ekonomisine vereceği zarara da
dikkat çekerek, “Türkiye’ye en az üç tane Marmara Bölgesi gerekiyor. Özellikle yüksek deprem riskine
sahip İstanbul, tek başına milli gelirin yüzde 31’ini üretirken, tahsil edilen verginin de yüzde 45’ini
ödüyor. İhracatın yaklaşık üçte ikisi Marmara bölgesinden, 2022 yılı büyümemizin yarısı ise sadece
İstanbul’dan geldi. Bu tablo, olası İstanbul depreminin ekonomimize vereceği zararı ortaya koyuyor.
Bu riski kamu, özel sektör, STK ve yerel yönetim iş birliği ile ortadan kaldırmamız, ülkemiz için beka
meselesidir” açıklamasında bulundu.
TÜRKONFED Hakkında:
Çatısı altında 30 federasyon ve ulusal-uluslararası 356 üye dernek üzerinden 60 bini aşkın şirket yer alan
TÜRKONFED, üye tabanı ile toplam (enerji dışı) dış ticaretin yüzde 83'ünü, tarım ve kamu dışı kayıtlı istihdamın
yaklaşık yüzde 55’ini sağlamaktadır. İstanbul, Batı Anadolu, Marmara ve İç Anadolu, Trakya, Batı Karadeniz,
Orta Karadeniz, Orta Anadolu, Kuzey Anadolu, Doğu Karadeniz, İç Anadolu, Güney Ege, Doğu Marmara, Batı
Akdeniz, Doğu Akdeniz, Güney Marmara, Çukurova, Kuzey Marmara, Doğu ve Güneydoğu Anadolu,
Güneydoğu, Zafer, İpekyolu, Kapadokya, Mevlana, Doğu, Serhat, Dicle ve Fırat Sanayici ve İşadamları
Federasyonu’nun yanı sıra Sektörel Dernekler Federasyonu, Moda ve Hazır Giyim Federasyonu, Yapı Ürünleri
Üreticileri Federasyonu da TÜRKONFED üyeleridir. TÜRKONFED, Avrupalı KOBİ’lerin çatı örgütü olan ve 12
milyon firma ve 55 milyon çalışanı temsil eden Avrupa KOBİ Birliği (SMEunited) üyesidir.
TÜRKONFED / Genel Sekreter Yardımcısı-Kurumsal İletişim / Hayati Bakış / 0 533 480 88 35 /
[email protected] / www.turkonfed.org /
[email protected]
HUB İletişim / Necla Yılmaz / 0549 787 06 82 /
[email protected]
Lena Kuruç / 0549 667 10 08 /
[email protected]
